notice: Nederlandse versie is onderaan de engelse tekst
I wanted to get away, just a week in May. From a friend I heard about the GR7, a walking route through Spain and part of the E4, a public footpath from Gibraltar to Greece. I chose the track through The Alpujarras, a valley on the southern slopes of the Sierra Nevada in Andalusia in Spain. I threw two pairs of shorts, two T-shirts, some underwear, a sweater and a raincoat, my diary and a book in my backpack. In the last minute I also decided to take a tent and sleeping bag. I managed to keep the weight under 13 kilos and with a hat on the head I jumped on the plane to Granada. I took a bus to Guadix where I assumed to be able to take another bus over the pass the Puerto de la Ragua. But there was no connection, except for a taxi the next day. It seemed I was stuck there for the night, but fortunately I met a guy in a bar who spoke a little English. He was going over the pass and could give me a lift to Laroles, where I was supposed to start the track. He dropped me off at the camping site just above the village.
The next morning I took my time and wandered through the awakening charming village. The bar just opened and I decided on a coffee first. The start of the track was easily found but I went slowly, the 13 kilos were pinching in my shoulders, the sun was climbing rapidly and I was in bad shape. I had to shut out all thoughts and feelings during this first steep climb, but the singing nightingales, the gobbling sound of the bee-eaters, the hoopoe and the golden oriole flying in front of me helped me to go on.
The first village I came passed was Júbar, with a little church dating from a time when Arabs inhabited the Alpujarras.
On my way down to the next village Mairena I met a Dutch lady, who walked with her three dogs, she happened to have a B&B. And while I was feeling rather exhausted I decided to accept her advise to start slowly, 'poco a poco' as the Spaniards say. In Viña y Rosales I had a wonderful treat with a healthy meal and a beautiful sleep. The next morning the woman accompanied me with her dogs on the walk, an hour and a half, to Néchite. She explained a lot about passed times, how the corn and grain had been grown high in the mountains, about the history of the Moors and the way they invented the irrigation system by the use of water canals. We constantly passed or walked along these. She explained a lot about the landscape and the flowers we saw. We parted as old friends and she went back with her niños, as she called them.
I went on solo, but not lonely. She had make me see more. I could appreciate the eroded landscape with the thousands of colours better. I recognised the almond trees, olives and figs now. And she showed me the different varieties of herbs, lavender and thyme in which I had a lovely rest. In the village of Válor I enjoyed an abundant local meal of mijas (a sort of couscous) with sardines and fried peppers. With the heavy local wine still in my legs I passed Cuesta Viña. An old Arab public bath where a mineral source with a high grade of iron gave me strength; it was like tasting blood. Without hardly feeling the weight on my back anymore I reached Yégen that day, the village where Gerald Brenan lived from about 1924 to 1934. In his book, South from Granada I read about the visit Virginia and Leonard Woolf and Lytton Strachey paid him there. It is hard to imagine how this English high society fitted in this poor agricultural village. But Virginia seemed to like it.
I did not feel like staying and went on, asking a farmer who was loading his mule with rye if I could camp on his land. He was delighted and felt proud. Later that evening he came to invite me to drink a glass of wine with his wife. I went and was astounded by their simple interior. A fireplace in a corner, a rough wooden table with four chairs, cemented floor, no luxury except for a big fridge and a huge TV with a snowing and screaming screen. A photograph of their son's wedding on the wall. We communicated with laughs, hands and feet. I spoke Spanish without knowing the language, and if I had known the language I would not have understand them any better. They spoke with a heavy accent arising from mumbling mouths. I saw their teeth shine and laugh at me in two glasses on top of the telly.
After eleven I left and could at last stretch my stiff bones on a soft rock. The next day I wanted to reach Mecina Bombarón. The amber and burnt sienna forms in the landscape, the meadows with clumps of red poppies, white chamomile and yellow daisies, the endless variety of greens, the accompaniment of running water and the constant twitter of birds made me walk as light as a feather whirling on the wind.
Mecina is Arabic for village and it is here that Aben Aboo was born and bred. He and his cousin Aben Humeya were the last Moorish warriors against the Christians in the 16th century. After Granada was handed over to the Christians in 1492 by Boabdil, the ultimate Moorish king.
I had a wonderful sleep in the Alquería de Morayama near Cádiar. This atmospheric and tasty decorated hotel is named after Morayma, the only and beloved wife of Boabdil. He stayed here several nights with his retinue after he was banned by the Christians from his kingdom Granada to the Alpujarras. Of course the place has changed over the last 500 years. It was completely rebuilt on the foundations of the ruins some ten years ago.
On my fourth day, the itinerary described the track in one go (about 18 kilometres) to Trevélez. I decided to see how far I would get, I still carried my tent and could sleep anywhere. Prepared with enough water and food I took off again. With some reluctance I started the climb of a steep wall. Although I did catch up with my condition, I felt my calves with every step.
The countryside changed a lot from silvery green olive groves or apple green almond trees into barren eroded red rocks. In the sky I was followed by amazing rounded off big ufo-like clouds. Brenan described them in his book. They develop by the collision of the nearby sea wind and the wind of the high mountains. They announce steady weather, so they say. Well, that's what it was, blazing hot and my water bottle needed a frequent refill. Fortunately, the many fountains you see everywhere provide the best drinking water and for free.
That day was a tough one, I lost track several times and had to put up my tent somewhere in the wild. It was next to an old ruin used by shepherds and although worn out I could not get enough of the star packed sky. The next day, after an early and cool start I reached Trevélez around noon. It is known as the highest village, with the cleanest air in Europe (1500 meter). And that is why it is famous for its jamon (ham). There are hams everywhere, it looks like the thighs and buttocks of every pig in Spain are brought here to dry. I celebrated my arrival with a glass of local wine served with a 'tapas' of jamon.
And I went on the next three days all the way to Lanjarón. I met some other walkers and sportive cyclists, but was astounded by the quietness of the track. Although this western part of the Alpujarra valley, nearer to Granada, is more touristically developed than the eastern part where I started , tourism is not at all dominating. It is advanced in a tasteful and charming way. The white villages of Capileira, Bubión and Pampaneira are so characteristic and still breath the atmosphere of old Moorish days. The people are extremely nice and open. I enjoyed my days of solemnness immensely, although I could not ignore the blisters on my feet and the weal on my shoulders. But the meditation on the landscape, the scents of flowers, the taste of strong wine, the sounds of endless singing birds and clattering water and the touch of physical pain in my body were etched on my memory. And to me this is the real Spain.
More information about the GR7 you will find on internet: GR7
To walk the route alone is not dangerous, but I advise to take a mobile phone. There are possibilities to walk the route with a guide or in groups. Luggage can be transported for you. Camping in nature is prohibited, but a list of comfotable hotels or rural accommodation along the GR7 can be achieved via an e-mail to Viña y Rosales.
NEDERLANDS
Ik wil even weg, een weekje maar, in mei. Ik hoorde over de Gran Randonnee 7, een wandelroute die aanvangt in Zuid Spanje en via Gibraltar, de Pyreneeën en de Alpen, eindigt in Griekenland. Ik kies de route dwars door de Alpujarras, een vallei op de zuidhelling van de Sierra Nevada in Andalusië.
Ik gooi twee paar shorts, drie T-shirts, wat ondergoed, een trui en een jack, een boek en mijn dagboek in mijn rugzak. In de laatste minuut besluit ik ook het kleine tentje en een slaapzak mee te nemen. Het gewicht blijft net onder13 kilo. Met een zonnehoed op mijn hoofd en wandel'kisjes' aan mijn voeten vlieg ik naar Granada, via Madrid. Achteraf bleek dit de duurste route te zijn, maar ik ben wel vrijwel meteen waar ik wezen wil.
In Granada neem ik een bus naar Guadix. Daar hoor ik dat een rechtstreekse aansluiting over de pas, el Puerto de La Ragua, naar de zuidkant van dit indrukwekkende hooggebergte, niet bestaat. Behalve een taxi de volgende dag. Het lijkt erop dat ik de nacht moet doorbrengen in dit, om zijn grotwoningen fameuze, stadje. Maar het geluk is aan mijn zijde, in de plaatselijke bar ontmoet ik een jongen, die wat Engels spreekt. Hij vertelt me dat hij, die avond nog, over de pas gaat naar Laroles. Dit blijkt het dorp te zijn waar ik de wandeling wilde beginnen. Hij zet me af bij de camping, net boven het dorp. Het tentje komt meteen al goed van pas en daar zit ik dan, mijn eerste avond, onder een wit bespikkelde sterren-lucht te luisteren naar de krekels.
De volgende ochtend neem ik de tijd en dwaal door het ontwakende witte dorpje. Stijle straatjes tussen tegen elkaar aanhangende witte huizen. Platte daken met een soort grijze klei (launa) bedekt. Later begrijp ik dat de Arabieren meer dan 500 jaar geleden deze 'organische' bouwstijl introduceerden. De bar gaat net open, en ik besluit dat het tijd is voor een café solo. Tegen elven ben ik op weg, het begin van de route is snel gevonden, maar ik ga langzaam. De13 kilo knijpt mijn schouders af, de adembenemende vergezichten kan ik alleen bewonderen als ik stilsta, de zon stijgt in ijltempo naar de hemel en ik ben in een slechte conditie. Ik zet mijn verstand op nul, tijdens die eerste stijle klim. Dankzij de zingende nachtegalen, het geklok van de bijeneters, de voor me uit vliegende hop en wielewaal kom ik boven.
Het eerste dorpje dat ik passeer is Júbar, het schattige kleine kerkje stamt nog uit de tijd dat de Arabieren in de Alpujarras de lakens uitdeelden. Op de weg naar beneden, naar Mairena, ontmoet ik een Nederlandse vrouw, zij loopt daar met haar drie honden en bezit een huéspedes ofwel een gastenhuis. Omdat ik behoorlijk moe ben besluit ik haar advies op te volgen en de eerste dag langzaam te beginnen, 'poco a poco' zoals ze hier zeggen. In Viña y Rosales word ik geweldig verzorgd met een gezond en heerlijk maal, goed gezelschap en een heerlijk bed. De volgende ochtend vergezeld Maryet me, met haar honden, tot halverwege het dorp Néchite. Ze vertelt van alles over vroeger. Hoe het graan tot hoog in de bergen groeide, over de Moren die het ingenieuze bewaterings systeem bedachten, een netwerk van kanalen bevloeit tot op de dag van vandaag de akkers. We lopen er constant langs en overheen, gedurende de hele week zal ik nog veel meer stromend water horen. Ze legt uit hoe het landschap ontstond, ze wijst me bloemen en bomen. We scheiden als vrienden, wanneer zij omkeert met haar 'niños', zoals ze haar drie schatten van honden noemt.
Ik ga alleen verder, maar niet eenzaam. Maryet opende mijn ogen, ik zie nu veel meer. Kan het geërodeerde landschap met de duizend kleuren beter appreciëren. Ik herken de amandel bomen, de olijven en vijgen nu. Ze wees me verschillende kruiden, lavendel en tijm waarin ik heerlijk lig te soezen. In het dorpje Válor geniet ik van een typisch Alpujarrens maal; mijas (een soort cous-cous) met sardientjes en gebakken paprika's. Met de zware lokale wijn nog in de benen, passeer ik Cuesta Viña, een oude Arabische bron. Het ijzergehalte in het mineraalwater is dermate hoog, dat het lijkt of ik bloed proef. M'n ogen trekken weer recht in hun kassen en ik vind opnieuw de kracht de berg op te klimmen. Nauwelijks voel ik het gewicht op mijn schouders meer en ik bereik Yégen omstreeks zes uur. Het dorp waar de Engelsman Gerald Brenan van ongeveer 1924 tot 1934 woonde. In zijn boek, South from Granada, schrijft hij over het leven in die tijd. Ik las over het bezoek dat hij kreeg van Virginia and Leonard Woolf and Lytton Strachey. Het is moeilijk te geloven hoe de Engelse high society moet hebben rondgelopen in dit toenmalig povere boerendorp. Maar Virginia lijkt zich vermaakt te hebben.
Ik heb echter geen behoefte er te blijven en loop verder. Vraag aan een boer, die zijn muilezel oplaadt met gras voor zijn beesten, of ik op zijn land mag kamperen. Hij lijkt wel trots dat ik juist zijn land verkies. Later die avond komt hij me halen, voor een glas wijn. Ik loop mee en verbaas me over het sobere interieur. Een haard in één hoek, een ruige houten tafel met vier rechte stoelen in het midden op de betonvloer. Niets geen luxe behalve een brommende ijskast naast de deur en een een enorme televisie met een schreeuwend en sneeuwend beeldscherm. Een foto van een bruidspaar, hun zoon met zijn nieuwbakken vrouw, in een zilveren lijst er boven op. We communiceren glimlachend, ik zonder enige kennis van de Spaanse taal te bezitten, met handen en voeten. Maar kende ik de taal dan begreep ik hen evenmin, hun zware accent komt uit murmelende monden. Hun tanden grijnzen me toe vanuit twee waterglazen bovenop de TV. Na elven verlaat ik hen, eindelijk kan ik mijn stijve spieren uit strekken op een zeer 'zachte' rots.
De volgende dag staat in het teken van amber- en sienna kleurige rotsen, het zijn prominent uitgesleten vormen in het landschap. Daartegen contrasteren lieflijke velden vol rode klaprozen, witte kamille en gele margrietjes en een eindeloze hoeveelheid groentinten. Geruis van stromend water, het constante getjilp van de vogels begeleiden mijn wandeling. Ik loop nu licht als een veertje dat meedwarrelt met de wind en ik haal Mecina Bombarón. Mecina betekent dorp in het Arabisch, hier werd Aben Aboo geboren en getogen. Hij en zijn neef Aben Humeya waren de laatste Arabische strijders tegen de Christenen in de 16e eeuw.
Die nacht slaap ik nabij Cádiar in Alquería de Morayama. Dit sfeervolle en smaakvol ingerichte hotel is vernoemd naar Morayma, de enige en geliefde vrouw van Boabdil. De laatste kalief die het ovegebleven Arabische bolwerk, Granada, in 1492 moest overhandigen aan de Christenen. Boabdil verbleef hier enige nachten met zijn gevolg, nadat hij door de Katholieke Koningen was verbannen naar de Alpujarras in 1492. Natuurlijk is de plaats veranderd in 500 jaar, het is moeilijk voor te stellen dat de uitspanning pas tien jaar geleden volledig werd herbouwd op de fundamenten van de ruïnes.
De vierde dag wordt beschreven als een lange route van ongeveer 18 kilometer naar van Cádiar op 800 meter naar Trevélez op 1500 meter. Ik besluit te kijken hoe ver ik kom, met mijn tent ben ik immers een vrij mens. Met genoeg water en eten ga ik opnieuw de dag in, met enige weerstand, weliswaar. Een zeer stijle klim lonkt me tegemoet. Hoewel mijn conditie wat verbeterd is, voel ik mijn kuiten bij iedere stap.
Het landschap verandert voortdurend, zilvergroene olijfboomgaarden schuiven voor appelgroene amandelbomen, daarachter kale rode, gele of witte rotsen. In de lucht word ik gevolgd door twee enorme afgeronde ufo-achtige wolken. Brenan beschreef het fenomeen in zijn boek. Dit soort wolken ontwikkelen zich door de botsing tussen zeewind en de wind afkomstig van het hooggebergte. Ze kondigen stabiel weer aan, zeggen ze. Nou dat is het zeker, de hele week danst het kwik rond de 25 graden. Mijn waterfles houd ik onder iedere fontein die ik passeer. Water rechtstreeks uit de bergen, schoon en lekker. Deze dag is de zwaarste. Verschillende keren mis ik het vertrouwde rood-witte GR7 teken en loop kilometers teveel. Ik zet uiteindelijk mijn tent op naast een ruïne, alleen nog door herders gebruikt zo te zien. Hoewel doodmoe krijg ik niet genoeg van de heerlijke avond met opnieuw die ongelooflijke sterrenhemel.
De volgende dag haal ik Trevélez op mijn sloffen, rond lunchtijd wandel ik er binnen. Dit dorp staat bekend als de hoogst gelegen agglomeratie van Europa. Door de reine lucht is het beroemd om de gedroogde hammen. Iemand moet wel blind zijn om dat niet te zien, overal hangen hammen te drogen, de billen van alle varkens uit heel Spanje lijken hier verzameld. Ik vind dat ik wel wat te vieren heb en bestel een glas lokale wijn waarbij een bord overheerlijke, hoe kan het ook anders, jamon wordt geserveerd als 'tapas'.
En verder ga ik, de volgende drie dagen, in de richting van Lanjarón. Ik ontmoet een enkele andere wandelaar en wat sportieve fietsers, ik ben vooral verbaasd over de rust en stilte op de route. Hoewel dit westelijke deel van de Alpujarra vallei, dichter bij Granada, veel toeristischer georiënteerd is dan het oostelijke deel waar ik begon, is toerisme geenszins dominerend. De witte dorpen Capileira, Bubión en Pampaneira zijn heel karakteristiek en ademen nog de atmosfeer van vroegere Moorse tijden. De lokale bewoners zijn bijzonder aardig, behulpzaam en open. Ik geniet intens tijdens deze solitaire dagen, hoewel ik de blaren op mijn voeten en de striemen in mijn schouders niet langer kan negeren. Die meditatie op het landschap om me heen, het licht, de kleuren, de geur van kruiden, de naar sherry smakende sterke wijn, het eindeloze zingen van de vogels en klaterend water en de constante aanwezigheid van lichte kwetsuur in ledematen en mijn hele lichaam zijn in mijn geheugen gegrift. Voor mij is dit het echte Spanje.
Meer informatie over de GR7 vindt u op internet: GR7
De route alleen te lopen is niet gevaarlijk, maar een mobiele telefoon mee nemen kan ik aanraden. Er zijn mogelijkheden om de route met een gids of in groepen te lopen. De bagage kan worden vervoerd.
Viña y Rosales
Cookery Recipes
Alpujarras information
February 2005 | ||||||
S | M | T | W | T | F | S |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 |