In maart dienen de rozen gesnoeid te worden. 'Rozen snoei je op drie tot vijf ogen', is een kreet die veel mensen roepen, zonder de betekenis precies te weten. Ogen zijn eigenlijk "slapende" knoppen, die later uitlopen tot nieuwe takken met bloemen, het zijn de kleine streepjes-littekens- op de takken. Vanaf de grond tel je naar boven, -één, twee, drie, en dan ga je opletten- want nu moet de tak afgesnoeid worden boven een oog dat naar buiten wijst. Tien tegen één dat de knop vlak onder het snoeivlak uitloopt. Snoeien op een buitenoog betekent, dat de tak naar de buitenkant van de struik gaat groeien en niet, zoals je vaak ziet als er willekeurig gesnoeid wordt, een tak scheef naar binnen groeit. Dit kost vooral licht en ruimte in de struik.

Wij hadden vroeger thuis een echte rozen tuin, vier symmetrische buxusvakken met verschillende grootbloemige rozen. Van mijn vader mocht ik de bananenschillen altijd tussen de rozen gooien en ik herinner me nog goed hoe, die al snel zwart wordende schillen als dansende mannetjes tussen de rozentakken hingen. Nou woonden wij vroeger op zure veengrond, geen rozengrond in elk geval en kennelijk had mijn vader ergens gelezen dat bananenschillen kalk aan de grond toevoegen. Ik was dol op bananen dus er hingen er heel wat. Desondanks miezerden de rozen steeds meer en jaarlijks werd er een vak vervangen voor meer lucratief kleur en geur genot. Sindsdien is mijn relatie met de roos wel wat ambivalent geworden, je kunt gerust spreken van een haat-liefde verhouding. Haat als ik ze moet snoeien, want snoeien betekent doornen in de vingers, die je dagen blijft voelen. En liefde natuurlijk als ze bloeien met soms prachtige kleuren. Natuurlijk is daar ook de geur, helaas blijft deze bij de nieuwere selecties echter steeds meer achterwege.

Er zijn heel wat soorten rozen, de bekende thee -of grootbloemige roos, die op kleur en in rijen in het gemeenteplantsoen staan of liever gezegd, stonden. Door veel gemeentes werden ze vervangen door gras in verband met het intensieve onderhoud. Botanische -of struikrozen, zijn meer natuurlijke rozen, die meestal uitbundig, eenmalig bloeien in mei-juni en in de herfst de struik van vaak decoratieve bottels voorzien. Deze hoeven niet jaarlijks gesnoeid te worden.

Trosrozen zijn rozen die meermalen per seizoen bloeien en heel geschikt zijn voor de siertuin tussen vaste planten of als grotere groep geplant. Klimrozen vallen onder een eigen groep, die ook weer heel anders gesnoeid moeten worden. We willen de takken naar boven, langs een muur of een boog leiden, dus we moeten lange doorgaande takken koesteren en goed aanbinden. Zijtakken op zo'n doorgaande tak snoeien we terug.

Dat snoeien doen we eigenlijk om de bloei te bevorderen en de struiken in toom te houden, maar als de roos de ruimte heeft en op een markante plek staat is het een idee om hem eens lekker zijn gang te laten gaan. Behalve wat begeleiden in de vorm van bloemen knippen.

Wist u dat een roos kan uitgroeien tot een meer dan manshoge struik, met dijdikke stammen? De bloemen zitten hoog in de top, maar dat hebben meer bomen. De takken zijn zwaar en moeten wel ondersteund worden, tenminste in mijn tuin want ik heb het over een roos van meer dan honderd jaar oud. Lekker laten groeien dus, het proberen waard, maar u moet er wel even de tijd voor nemen.

© Marjet Maks