Ik zie ik zie wat we allemaal zien en de kleur is groen. Een massief donkergroen, van de eiken, de sparren en de bossen en een helder 'Granny Smith'-appel groen van de weiden. Twee kleuren groen, die in augustus het Nederlandse landschap lijken te domineren. Maar als we goed kijken zijn er natuurlijk nuances, het grijzige blad van de wilgen, het lichtgroene blad van de acacia's en het bijna zwarte blad van de rode beuk. En soms zijn er lichtgevende plekken in het groen, dat is dan van de goudbonte vlier.

Planten met bont blad, zijn er voor de tuin in overvloed. Ze worden gekweekt voor de mensen die snel uitgekeken zijn op de heilzame rust van effen groen en veel kleur in de tuin willen. Ik haat bijvoorbeeld het schreeuwerige bont-gespikkelde blad van de Aucuba japonica 'Crotonifolia'. Het liefst ban ik ze uit elke tuin, maar soms, in een hele donkere verre hoek is het de enige plant die het nog doet en dan is het een welkom lichtpuntje in de duisternis.

Het zijn vooral dié planten met meerdere kleuren in het blad, die zo lelijk zijn. Ze zijn druk en opzichtig en alle subtielere kleuren er omheen vallen in het niet. Bonte hosta's bijvoorbeeld, er zijn soorten die ik niet kan uitstaan, maar er is één tweekleurige soort die ik graag gebruik. Dat is de Hosta sieboldiana 'Frances Williams'. Hij heeft fors groen blad met een citroengele rand, prachtig in combinatie met vrouwenmantel, dat bloeit in de kleur van de gele rand. En dat is de enige manier om bont blad op een goede manier in de tuin te integreren.

Door de kleur van het bont in de bladeren terug te laten komen in de bloemen er omheen. Het is net als met schilderen. De kleuren worden op het palet gemengd, met wat water erbij, vloeien ze subtiel in elkaar over. Een paar combinaties van bontbladerigen die iets toevoegen aan de subtiliteit van de beplanting in de tuin, wil ik u graag toevertrouwen.

In de witte sfeer bijvoorbeeld: de witbonte munt, Mentha rotundifolia 'Variegata', is heel mooi als bodembedekker onder een witte roos. Of het zachte, witbonte blad van de Cornus alba 'Elegantissima' in combinatie met het grijze blad van de ezelsoor Stachys byzantina 'Silver Carpet'. Brunnera macrophylla is een vroegbloeiende vergeet-me-niet met groot donker blad, die goed in diepe schaduw kan. Er is echter ook een witbonte variëteit, die in de donkere schaduw veel frisser oogt en heel apart kan zijn.

Veel roodbont blad in de tuin kan erg somber worden maar in combinatie met lichtere roze en paarse tinten zijn dit vaak warme combinaties met een zekere stijl. In plaats van de bekende buxusbollen kunt u ook voor Berberis thunbergii 'Atropurpurea Nana' kiezen. Klein blijvende roodbonte bolletjes, die mooi zijn met lage, roze geraniumsoorten of lila bloeiende campanula's. De roodbladige pruikenboom ofwel Cotinus coggygria 'Purpureus' is ook een geschikte heester in een paars-roze border. Met bijvoorbeeld monnikskappen (Aconitum), koninginnekruid (Eupatorium), kaasjeskruid (Lavatera), of ijzerhard (Verbena) krijgt u een lekkere stoere zomercombinatie.

Als u van geel houdt, is de Philadelphus coronarius 'Aurea', een goudbonte jasmijn, met zoveel geel blad, dat hij bijna ziekelijk lijkt, maar gecombineerd met gele bloemen, wordt het duidelijk dat er van opzet sprake is. En dan lijkt het of er in een hoek van de tuin de hele dag de zon schijnt. Dat geldt ook voor de geelbladige Catalpa bignonioides 'Aurea', de Robinia pseudoacacia 'Frisia' en de Gleditsia triacanthos 'Sunburst', heel aardige bomen, voor de kleine tot middelgrote tuin. Vooral de eerste twee kunnen behoorlijk groot worden, maar ondanks de schaduw er onder, zetten ze uw hele tuin in een zonnige gouden gloed.

© Marjet Maks